石破いしば首相しゅしょう 全国ぜんこく戦没せんぼつ者しゃ追悼ついとう式しき 式辞しきじで「反省はんせい」使つかうのは2012年にせんじゅうにねん以来いらい

Vào ngày 15, ngày kết thúc chiến tranh, Thủ tướng Ishiba trong bài phát biểu tại lễ tưởng niệm toàn quốc do chính phủ tổ chức đã nhấn mạnh rằng sau 80 năm kể từ sau chiến tranh, đa số thế hệ hiện nay không biết đến chiến tranh. Ông bày tỏ quyết tâm khắc ghi sâu sắc sự hối hận và bài học từ chiến tranh, đồng thời hành động hướng tới hiện thực hóa hòa bình vĩnh cửu.

Trong bài phát biểu này, Thủ tướng Ishiba nói: Chúng ta không được phép quên dù chỉ một khoảnh khắc rằng hòa bình và thịnh vượng của đất nước ta ngày hôm nay được xây dựng trên sự hy sinh cao quý của những người đã ngã xuống và trên những trang lịch sử đầy gian khổ.

Một lần nữa, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc từ tận đáy lòng.

Hơn nữa, đã 80 năm trôi qua kể từ cuộc đại chiến trước, và hiện nay phần lớn thế hệ không biết đến chiến tranh.

Không bao giờ để thảm họa chiến tranh lặp lại.

Không bao giờ nhầm lẫn con đường mình đi một lần nữa.

Chúng ta phải khắc ghi sâu sắc trong lòng những bài học và sự suy ngẫm về cuộc chiến tranh đó một lần nữa vào lúc này.

Và trong suốt 80 năm qua, đất nước chúng ta luôn kiên định đi trên con đường của một quốc gia hòa bình, nỗ lực hết mình vì hòa bình và thịnh vượng của thế giới.

Dù năm tháng có trôi qua như thế nào đi nữa, chúng ta vẫn sẽ truyền lại ký ức đau thương về chiến tranh và lời thề quyết không để chiến tranh tái diễn qua các thế hệ, kiên định hành động hướng tới hòa bình vĩnh cửu.

Trong một thế giới vẫn còn đầy rẫy xung đột, ông đã phát biểu rằng chúng ta cần loại bỏ sự chia rẽ, khuyến khích lòng khoan dung và mở ra một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ hiện tại cũng như các thế hệ mai sau.

Thủ tướng Noda khi đó đã nói: Trong cuộc chiến tranh trước đây, chúng tôi đã gây ra những tổn thất và đau khổ to lớn cho nhiều quốc gia, đặc biệt là nhân dân các nước châu Á.

Tôi xin bày tỏ lòng tiếc thương sâu sắc và thành kính tới những người đã hy sinh và gia quyến của họ, đồng thời tự kiểm điểm sâu sắc về điều này.

Những cách diễn đạt như vậy đã được các đời thủ tướng của Đảng Dân chủ Tự do, bao gồm cả các thủ tướng hiện tại, kế thừa và duy trì.

Mặt khác, Thủ tướng Abe đã sử dụng cụm từ phản tỉnh trong bài phát biểu năm 2007 khi còn ở nhiệm kỳ đầu tiên, nhưng trong bài phát biểu năm 2013 sau khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, ông không đề cập đến những tổn thất và đau khổ của người dân các nước châu Á, cũng như không sử dụng từ phản tỉnh.

Kể từ đó cho đến cựu Thủ tướng Kishida vào năm ngoái, trong bài phát biểu của Thủ tướng, từ phản tỉnh đã không được sử dụng.

Về bài phát biểu của Thủ tướng Ishiba lần này, một quan chức cấp cao trong chính quyền cho biết: “Đây là sự thể hiện ‘sự phản tỉnh’ đối với hệ thống ra quyết định của Nhật Bản, hệ thống đã gây ra chiến tranh và không thể ngăn chặn được nó, và đó là sự kiên định mạnh mẽ của Thủ tướng Ishiba.”

Một quan chức chính phủ khác giải thích rằng: Đây là biểu hiện của quyết tâm không bao giờ để chiến tranh xảy ra lần nữa, chứ không phải là nhấn mạnh lời xin lỗi đối với các quốc gia châu Á.

Thủ tướng Ishiba dự định sẽ gửi một thông điệp sau tháng 9 nhân dịp kỷ niệm 80 năm sau chiến tranh, và có khả năng sẽ tiếp tục xem xét dựa trên bài phát biểu ngày 15.

Trên cơ sở kế thừa nhận thức lịch sử của các nội các trước đây, dự kiến sẽ tập trung vào việc phân tích bối cảnh dẫn đến chiến tranh và chỉ ra con đường hướng tới hòa bình.