TICAD きょう横浜よこはまで開幕かいまく 石破いしば首相しゅしょう 新しん経済けいざい圏けん構想こうそう打うち出だす方針ほうしん

Hội nghị Quốc tế về Phát triển Châu Phi TICAD sẽ khai mạc vào ngày 20 tại thành phố Yokohama.

Thủ tướng Ishiba đưa ra ý tưởng coi khu vực trải dài từ Ấn Độ đến Trung Đông và Châu Phi là một khu kinh tế mới, đồng thời dự định tăng cường quan hệ bằng cách liên tục hội đàm riêng lẻ với các nguyên thủ quốc gia.

Hội nghị quốc tế TICAD do chính phủ Nhật Bản chủ trì sẽ được tổ chức tại thành phố Yokohama trong ba ngày kể từ ngày 20, với sự tham dự của Thủ tướng Ishiba và các nguyên thủ quốc gia châu Phi.

Thủ tướng Ishiba ngày 19 phát biểu: Tôi muốn thảo luận về cách kết nối nguồn nhân lực và tài nguyên vật chất của châu Phi với sự phát triển của Nhật Bản và sự thịnh vượng của thế giới, để mang lại lợi ích cho cả Nhật Bản và châu Phi.

Trong cuộc họp, Thủ tướng Ishiba có chủ trương đưa ra sáng kiến Sáng kiến Khu vực Kinh tế Ấn Độ Dương - Châu Phi, xác định khu vực từ Ấn Độ đến Trung Đông và Châu Phi như một khu kinh tế mới.

Ngoài ra, dự kiến sẽ công bố kế hoạch hợp tác với các phòng nghiên cứu của Đại học Tokyo, JICA = Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản, cũng như các trường đại học ở châu Phi, nhằm đào tạo 30.000 nhân lực trong lĩnh vực AI trong vòng 3 năm tới.

Tại cuộc họp, ngoài các chủ đề như hòa bình và ổn định hay kinh tế, các đại biểu sẽ thảo luận về chủ đề xã hội, và vào ngày cuối cùng sẽ thông qua Tuyên bố Yokohama với các thành quả đã đạt được, sau đó Thủ tướng Ishiba cùng các lãnh đạo khác dự kiến sẽ tổ chức họp báo chung.

Trong khi đó, Thủ tướng Ishiba dự kiến sẽ có các cuộc hội đàm riêng với lãnh đạo của hơn 30 quốc gia trong thời gian này, đồng thời cũng nhằm tăng cường quan hệ thông qua hợp tác phát triển minh bạch, đặc biệt là trong bối cảnh Trung Quốc và Nga đang tăng cường gắn kết với châu Phi.

TICAD, tức là Hội nghị Quốc tế về Phát triển Châu Phi, là hội nghị quốc tế do chính phủ Nhật Bản chủ trì tổ chức từ năm 1993.

Hiện nay, hội nghị này được tổ chức ba năm một lần, là nơi để các nhà lãnh đạo các quốc gia châu Phi, các tổ chức quốc tế cũng như các doanh nghiệp và những người liên quan thảo luận rộng rãi về hợp tác kinh tế, viện trợ phát triển với Nhật Bản, cũng như các vấn đề mà châu Phi đang đối mặt.

Ban đầu, TICAD được khởi xướng với trọng tâm là viện trợ phát triển, khi Nhật Bản muốn tăng cường hợp tác với châu Phi trong bối cảnh quy mô viện trợ lớn từ các nước phát triển bị thu hẹp do sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh.

Sau đó, khi các quốc gia châu Phi đạt được sự phát triển kinh tế nhờ giá tài nguyên thiên nhiên tăng cao, chủ đề đã chuyển từ viện trợ sang đầu tư, và việc mở rộng cơ hội kinh doanh của các doanh nghiệp tư nhân, coi châu Phi là điểm đến đầu tư, đã thu hút sự chú ý.

Trong bối cảnh này, Trung Quốc, Hàn Quốc, cũng như Indonesia và Ả Rập Xê Út đã lần lượt tổ chức các hội nghị quốc tế với châu Phi nhằm nắm bắt sự tăng trưởng của châu lục này.

Trong số này, Trung Quốc đã tổ chức Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - Châu Phi, còn được gọi là TICAD phiên bản Trung Quốc, ba năm một lần kể từ năm 2000, và đã tăng cường mối quan hệ bằng cách tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng và cung cấp các khoản vay lớn.

Ngoài ra, Nga cũng đang cố gắng nâng cao sự hiện diện của mình bằng cách tổ chức hội nghị kinh tế với châu Phi từ năm 2019, và đặc biệt sau khi cuộc xâm lược Ukraine bắt đầu vào năm 2022, trong bối cảnh căng thẳng với các nước phương Tây gia tăng, Nga càng chú trọng hơn đến mối quan hệ với châu Phi.

Mặt khác, tại Mỹ, kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng 1 năm nay, viện trợ nước ngoài đã bị cắt giảm đáng kể, dẫn đến tình trạng thiếu hụt kinh phí tại các địa phương vốn phụ thuộc vào viện trợ, khiến nhiều hoạt động khác nhau buộc phải dừng lại.

Trong bối cảnh Trung Quốc và Nga đang tăng cường quan hệ với châu Phi, tại hội nghị TICAD lần thứ 9 này, Nhật Bản sẽ bị đặt ra câu hỏi liệu có thể tăng cường hợp tác giữa khu vực công và tư, thúc đẩy đầu tư của các doanh nghiệp Nhật Bản và tăng cường hơn nữa quan hệ với châu Phi hay không.

Tăng trưởng kinh tế của châu Phi: Ở châu Phi, tăng trưởng kinh tế đang diễn ra nhờ nhu cầu về tài nguyên thiên nhiên gia tăng và sự mở rộng của thị trường tiêu dùng trong bối cảnh dân số tăng nhanh.

Theo Ngân hàng Thế giới, tại khu vực châu Phi cận Sahara, GDP bình quân đầu người vào năm ngoái là khoảng 1.500 đô la Mỹ, gần gấp đôi so với khoảng 30 năm trước khi TICAD bắt đầu.

Các quốc gia châu Phi chiếm vị trí hàng đầu, với 5% đứng thứ 5.

Trong khi đó, tại châu Phi, các rủi ro do biến đổi khí hậu như hạn hán, tỷ lệ thất nghiệp cao, tỷ lệ nghèo gia tăng và lạm phát đang trở thành vấn đề, nên việc cải thiện những thách thức này là rất quan trọng để đạt được tăng trưởng kinh tế hơn nữa.

Việc hỗ trợ từ các nước phát triển cũng đang có xu hướng giảm, trong khi đó Trung Quốc đã thường xuyên tổ chức “Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc - Châu Phi” với các quốc gia châu Phi từ năm 2000, và dưới sáng kiến kinh tế lớn “Vành đai và Con đường”, Trung Quốc đã mở rộng ảnh hưởng của mình thông qua xây dựng cơ sở hạ tầng và các khoản cho vay khổng lồ.

Tuy nhiên, theo tổng hợp của Trung tâm Chính sách Phát triển Toàn cầu thuộc Đại học Boston, Mỹ, do ảnh hưởng từ sự giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc, số tiền cho vay đã giảm từ mức đỉnh khoảng 28,82 tỷ đô la Mỹ vào năm 2016 xuống còn hơn 4,6 tỷ đô la Mỹ vào năm kia, tức là chỉ còn khoảng 1/6 so với trước.

Mặt khác, viện trợ từ các nước phát triển cho châu Phi cũng đang có xu hướng giảm.

Dưới thời chính quyền Trump, các dự án của USAID – Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ phụ trách viện trợ đối ngoại – đã bị đình chỉ, và điều này được cho là sẽ gây ảnh hưởng lớn đến các hoạt động hỗ trợ.

Ở Nhật Bản, ngân sách ODA Hỗ trợ Phát triển Chính phủ trong năm nay là 566,4 tỷ yên, chỉ bằng khoảng một nửa so với mức cao nhất vào năm 1997.

Trong bối cảnh như vậy, đầu tư từ khu vực tư nhân đang tiếp tục gia tăng.

Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào toàn châu Phi đang có xu hướng gia tăng, theo Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển, năm ngoái con số này vào khoảng 97 tỷ đô la Mỹ, tương đương hơn 14 nghìn tỷ yên Nhật.

JETRO - Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản cho biết: Hợp tác kinh tế với châu Phi, nơi dự kiến sẽ tăng dân số, phát triển kinh tế và có nguồn tài nguyên phong phú, ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp Nhật Bản.

Đối với châu Phi, trong bối cảnh viện trợ ngày càng giảm, việc phát triển đầu tư tư nhân và các startup góp phần giải quyết những vấn đề xã hội quan trọng mà châu Phi đang đối mặt như y tế công cộng, vấn đề môi trường, giáo dục và phát triển nguồn nhân lực là rất quan trọng.