イグ・ノーベルノーベル賞しょう 研究けんきゅうテーマテーマ“シマウシ” 牛うしを白黒しろくろに 効果こうかは

Những người đoạt giải Ig Nobel năm nay, một giải thưởng được trao cho các nghiên cứu độc đáo như một bản nhại của giải Nobel, đã được công bố và từ Nhật Bản, một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Nông nghiệp và Công nghệ Công nghiệp Thực phẩm Quốc gia đã nhận được giải thưởng này.

Chủ đề nghiên cứu đó không phải là ngựa vằn mà là bò vằn.

Giải Ig Nobel là một giải thưởng do một tạp chí khoa học của Mỹ khởi xướng vào năm 1991 như một phiên bản nhại lại của giải Nobel, được trao cho những nghiên cứu khiến mọi người vừa bật cười vừa phải suy ngẫm.

Vào ngày 19 theo giờ Nhật Bản, những người đoạt giải năm nay đã được công bố, và từ Nhật Bản, nhóm nghiên cứu của ông Kojima Tomoki, một nhà nghiên cứu tại Tổ chức Nghiên cứu Nông nghiệp và Thực phẩm, đã giành giải thưởng Sinh học.

Nhóm nghiên cứu đã chú ý đến kết quả nghiên cứu cho thấy ngựa vằn bảo vệ mình khỏi sự tấn công của ruồi hút máu nhờ vào các sọc trên cơ thể, và đã khảo sát xem việc vẽ các sọc trắng đen lên bò đen có hiệu quả trong việc ngăn chặn ruồi trâu hay ruồi nhặng hay không.

Kết quả cho thấy, số lượng ruồi bám trên chân và thân của những con bò được vẽ hoa văn đã giảm hơn một nửa so với những con bò không được vẽ, ngoài ra các hành động xua đuổi ruồi như lắc đầu hay giậm chân cũng giảm xuống.

Bằng cách ứng dụng kết quả này, không chỉ giúp giảm căng thẳng cho bò mà còn có thể giảm việc sử dụng thuốc diệt côn trùng để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm do côn trùng đốt.

Mặt khác, việc sơn họa tiết vằn trên bò sẽ bị phai trong vài ngày, do đó phát triển công nghệ có tính bền vững lâu dài là một thách thức.

Người Nhật đã nhận giải Ig Nobel trong 19 năm liên tiếp, ngoài ra còn có 10 nghiên cứu khác cùng được trao giải, bao gồm các nghiên cứu như điều gì sẽ xảy ra khi nói với người tự luyến rằng bạn thật thông minh, loài thằn lằn thích loại pizza nào, hay phản ứng của trẻ sơ sinh thay đổi ra sao khi các bà mẹ đang cho con bú ăn tỏi.

Nhóm của nhà nghiên cứu Kojima Tomoki thuộc Tổ chức Nghiên cứu Tổng hợp Công nghệ Công nghiệp Nông nghiệp và Thực phẩm đã xác nhận qua thực nghiệm rằng việc sơn cơ thể bò theo kiểu sọc giống ngựa vằn sẽ khiến các loài côn trùng hút máu như ruồi và ong ít đến gần hơn. Nghiên cứu này đã giành giải Sinh học tại Giải Ig Nobel năm nay.

Thí nghiệm được thực hiện từ năm 2017 đến năm 2018 bởi Viện Nghiên cứu Tổng hợp Nông nghiệp tỉnh Aichi, nơi nhà nghiên cứu Kojima khi đó đang công tác, phối hợp với Đại học Kyoto.

Trong thí nghiệm, những con bò lông đen được chia thành ba nhóm: trạng thái bình thường không sơn gì, trạng thái được sơn sọc trắng đen như ngựa vằn bằng sơn trắng, và trạng thái được sơn bằng sơn đen thay cho sơn trắng.

Và đồng thời, chúng tôi đã đặt bò cạnh nhau và để yên trong 30 phút, quan sát số lượng ruồi, ong bắp cày và các loại côn trùng khác bám vào cơ thể bò, cũng như số lần bò thực hiện các hành động như lắc đầu hoặc vẫy đuôi để xua đuổi côn trùng.

Kết quả cho thấy, số lượng côn trùng hút máu trung bình trên mỗi con bò không bôi gì là 129 con, trên bò được sơn màu đen là 112 con, trong khi trên bò có họa tiết sọc trắng đen chỉ là 56 con, tức là chưa đến một nửa.

Ngoài ra, số lần bò thực hiện hành động xua đuổi côn trùng trung bình trong 30 phút là 53 lần đối với bò không được sơn gì, 54 lần đối với bò được sơn màu đen, trong khi bò có họa tiết sọc trắng đen chỉ là 40 lần, giảm khoảng 25%.

Nhóm nghiên cứu cho rằng, từ kết quả thí nghiệm, nếu tạo hoa văn giống ngựa vằn trên bò lông đen thì có thể kỳ vọng vào hiệu quả phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm qua côn trùng cũng như giảm căng thẳng cho bò do bị côn trùng hút máu.

Tại các tỉnh như Yamagata và Iwate, các thử nghiệm thực tế đã được tiến hành, trong đó tại thị trấn Oguni, tỉnh Yamagata, vào năm 2021, việc kiểm chứng đã được thực hiện với sự hợp tác của nông dân địa phương và kết quả cho thấy hiệu quả tương tự như các kết quả nghiên cứu trước đó.

Nhà nghiên cứu Kojima cho biết: Tôi đã nhận được lời tư vấn từ các nông dân nuôi bò về biện pháp đối phó với côn trùng hút máu. Tình cờ, tôi biết được giả thuyết rằng các vằn của ngựa vằn có hiệu quả qua truyền hình, nên tôi đã bắt đầu nghiên cứu.

Tôi đã nghe tin mình nhận giải thưởng, cảm thấy rất bất ngờ và vinh dự, nhưng thành thật mà nói, tôi vẫn chưa thực sự cảm nhận được điều đó.

Và về tương lai, tôi nghĩ rằng nếu được phổ biến, nó có thể giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu và các loại hóa chất khác, đồng thời cũng có thể trở thành một giải pháp hữu ích cho các vấn đề như kháng thuốc.

Tôi cho rằng việc dễ dàng tạo ra họa tiết sọc và duy trì chúng trong thời gian dài là điều quan trọng để phổ biến rộng rãi.

Tôi hy vọng rằng một ngày nào đó phương pháp như vậy sẽ được phát triển.